بررسی تأثیر پوشش لکه‌ای و پایه‌های منفرد هالوفیت‌های دریاچۀ ارومیه به‌عنوان زیستگاه خرد بر خصوصیات خاک

نویسندگان

1 بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

2 دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ارومیه

3 دکتری علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

4 بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

10.22052/deej.2018.7.20.1

چکیده

در تحقیق حاضر، تأثیر پوشش لکه‌ای و پایه‌های منفرد هالوفیت دریاچۀ ارومیه به‌عنوان زیستگاه خرد بر خصوصیات خاک ارزیابی شد. بدین منظور، در تیپ گیاهی  Halocnemum strobilaceum-Atriplex verruciferaکه معرف سطح وسیعی از چراگاه‌های شور اطراف دریاچۀ ارومیه است، لکه‌های‌ گیاهی در امتداد دو ترانسکت 150 متری که موازی با گرادیان شوری استقرار داشتند، انتخاب و فواصل بین آن‌ها، به‌‌عنوان فضای بین لکه‌ای درنظر گرفته شد. نمونه‌های خاک از داخل لکه‌ها و فضای بین لکه‌ای از عمق سطحی خاک با سه تکرار، برداشت شد. در هر یک از لکه‌ها، ویژگی‌های مورفولوژیکی گونه‌های  Halocnemum strobilaceum و Atriplex verrucifera شامل قطر بزرگ تاج، قطر کوچک تاج، ارتفاع پایه، قطر یقه و تعداد جست با سه تکرار اندازه‌گیری و مقدار انباشت یون‌ها (عناصر) در اندام‌های هوایی آن‌ها تعیین گردید. با کاربرد آزمون t مستقل، مقادیر پارامترهای اندازه‌گیری ‌شده بین لکه‌ها و فضای بین لکه‌ها و همچنین میانگین ذخیرۀ عناصر در بیوماس هوایی بین دو گونه مقایسه شد. نتایج نشان داد حضور Atriplex verrucifera تأثیر معنی‌داری در افزایش عنصر نیتروژن در داخل لکه‌ها دارد ولی در خصوص هدایت الکتریکی و یون سدیم، افزایش در خارج لکه‌ها را نشان می‌دهد. برای سایر عناصر، اختلاف معنی‌داری بین داخل و خارج لکه‌ها مشاهده نگردید. در مورد گونۀ strobilaceum Halocnemum، برای هیچ عنصری، اختلاف معنی‌داری بین داخل و خارج لکه‌های گیاهی وجود نداشت. همچنین مشاهده گردید مقدار یون منیزیم در خارج لکه‌ها، بیشتر از داخل آن‌ها بود ولی مقادیر کلسیم، سدیم و کلر داخل لکه‌ها، بیشتر از خارج لکه بود. نتایج تجزیۀ عناصر مورد بررسی در بیوماس هوایی گونه‌ها، نشان داد در میزان عناصر سدیم، پتاسیم و منیزیم موجود در اندام‌های هوایی دو گونه، اختلاف معنی‌داری وجود دارد ولی برای سایر عناصر، اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. نظر به اینکه عنصر سدیم، بارزترین عنصر تعیین شاخص شوری می‌باشد و ذخیرۀ این یون در strobilaceum Halocnemum بیشتر از Atriplex verrucifera می‌باشد، لذا می‌توان strobilaceum Halocnemum را به‌‌عنوان گونۀ با قابلیت بالای نمک‌پالایی معرفی کرد.   

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation the effect of the patches ecological and single basal holofite bases of Urmia Lake as microbial habitat on soil characteristics

نویسندگان [English]

  • Javad Motamedi 1
  • Fatemeh Valinejad 2
  • Arezou Alizadeh 3
  • Mahshid Souri 4
1
2
3
4
چکیده [English]

Introduction
The microbial habitats formed through plant patches, as fertile islands, are an effective factor in the development of vegetation and improve the soil surface characteristics of saline ecosystems. The pulping plant is the most economical solution for improving the saline soils, in this way, toxic ions, especially chlorine and sodium, are removed from the soil by salinity resistant plants. The purpose of this study was to evaluate the effect of various halophyte species on soil characteristics in aradiation zone and to determine the species with the highest positive and maximum effect on soil condition improvement in Urmia Soporghan region saline habitats.
 
Materials and Methods
To conduct research, the plant type Halocnemum strobilaceum-Atriplex verrucifera which represents a large area of saline rangelands around the Lake Urmia, has been selected by spotting along two 150-meter transects parallel to the salinity gradient and the distances between them, was considered as a patch between patches. Soil samples were taken from the inside of the stains and the space between the patches from the soil depth with three replications. In each of the patches, the morphological characteristics of the Halocnemum strobilaceum and Atriplex verrucifera species included the large crown diameter, crown diameter, base height, collar diameter and number of spikes with three replications and the ion accumulation value (Elements) in their air organs. Using independent t-test, the values ​​of measured parameters between the spots and the space between the spots as well as the average reserve of elements in the air biomass between the two species were compared.
 
Results
The results showed that presence of Atriplex verrucifera has a significant effect on the increase of nitrogen content inside the droplets, but shows an increase in external staining in the case of electrical conductivity and sodium ion. For other elements, there were no significant difference between the inside and outside of the stains. There was no significant difference between the inside and outside of plantlets in the case of Halocnemum strobilaceum species, for no element. It was also observed that the amount of magnesium ion outside the stains was higher than inside them, but the amounts of calcium, sodium, and chlorine in the stains were more than opaque. The results of the analysis of the elements in the aerial biomass of species showed that there was a significant difference in the amount of sodium, potassium and magnesium elements in the two species, but there was no significant difference for other elements. Since the sodium element is the most significant element in determining the salinity index, and the storage of this ion in the strobilaceum Halocnemum is more than Atriplex verrucifera, Halocnemum strobilaceum can be introduced as a high-purity salt species.
 
Discussion and Conclusion
Since the sodium element is the most significant element in determining the salinity index, and the storage of this ion in the Halocnemum strobilaceum is more than Atriplex verrucifera, Halocnemum strobilaceum can be introduced as a high-purity salt species.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Salty rangelands
  • Soil
  • Lake Urmia
  • the space between the patches
  • the patches ecological
  • biomass