بررسی آت‌ اکولوژی گونۀ Stipagrostis pennata در ماسه‌زارهای روداب

نویسندگان

1 دانشگاه حکیم سبزواری

2 جهاد کشاورزی سبزوار

چکیده

 برای مدیریت اکوسیستم‌های مرتعی و حفظ پوشش گیاهی عرصه‌های طبیعی مناطق خشک، دانستن نیازهای اکولوژیک گونه‌های شاخص و غالب این نواحی و اکوسیستم‌ها ضروری است. یکی از مهم‌ترین گونه‌های شاخص تپه‌ها و اراضی ماسه‌ای دشت بیابانی رودابِ سبزوار، گونۀ Stipagrostis pennata می‌باشد که با توجه به پوشش نسبتاً انبوه، سازگاری بالایی با شرایط خاک و وضعیت محیطی منطقه دارد. مطالعۀ حاضر به‌منظور شناخت خصوصیات بوم‌شناختی این گونه جهت توسعۀ رویشگاهی آن در اراضی ماسه‌ای مشابه منطقه مورد مطالعه انجام گرفت. در این تحقیق در محدودۀ ۶۰۰ هکتاری و از طریق نمونه‌گیری تصادفی‌ـ سیستماتیک با استفاده از ترانسکت خطی درصد پوشش تاجی و ویژگی‌های رویشی گیاه Stipagrostis pennata اندازه‌گیری و نمونه‌برداری از خاک رویشگاه نیز در طول چهار ترانسکت‌ها در دو عمق ۰ تا ۳۰ و ۳۰ تا ۶۰ سانتی‌متری انجام پذیرفت و بررسی‌های مربوط به مشخصات اقلیمی، زمین‌شناسی، مراحل فنولوژی، تیپ رویشگاه، گیاهان همراه، متغیرهای رویشی و تجزیه فیزیکی و برخی از مهم‌ترین فاکتورهای شیمیایی خاک این رویشگاه (میزانEC ، pH و عناصر N،P ، K، C، CA، Mg، و(Na انجام گرفت. نتایج نشان داد که این گونه در مناطق با خاک کاملاْ ماسه‌ای به‌عنوان گونۀ غالب مشاهده شده و در بارندگی سالانه کم و حدود ۱۵۰ میلی‌متر و اقلیم بیابانی رویش مناسبی دارد و قلیاییت و هدایت الکتریکی خاک به‌ترتیب 9/7 تا 4/8 و ds/m ۰/۳۴ تا ds/m۰/۴۴ می‌باشد. بررسی رابطۀ‌ بین میزان عوامل رویشی گیاهی و از فاکتورهای خاک رویشگاه بیانگر معنی‌دار بودن رابطۀ بین تولید و میزان نیتروژن و نیز بین کلسیم و قلیاییت خاک و تاج‌پوشش گیاه S. pennata بود و مطالعات نشان داد که مهم‌ترین عامل اکولوژیکی برای رویش و پراکنش این گونه به‌صورت اجتماعات رویشگاهی و به‌عنوان گونۀ شاخص و غالب در ماسه‌زارهای بیابانی منطقه، سازگاری ادافیکی این گونه با داشتن غلاف ماسه‌ای تارهای ریشه‌ای و گسترش سیستم ریشه‌ای بصورت شبکه گسترده، افشان و طویل است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation on Autecology of Stipagrostis pennata in sandy lands of Rodab

نویسندگان [English]

  • seyed mahdi Delbari 1
  • Zohre Delbari 2
1
2
چکیده [English]

Discovering ecological factor of desert indicator specific species is considered as an applied study aiming to shed light on edaphic and ecological factors influencing the very labor ever and their management. In the Land of sandy desert soil conditions are very compatible with special herbs, growing and one of the most important species is Stipagrostis pennata That of the family Poaceae. In the current research climate of the study area is cold dry. A random systematic design has been applied in 4 sites called A, B, C, and D within a distincthabitat of S. pennanta. The most important ecological factor for the growth and distribution of Sand plain desert region as a dominant species and communities of habitat, species Soil compatibility with sandy hair root sheath and the development of the root system in wide area network. Studies have shown that in addition to the impact of the consolidation of sands. The results show that there is a direct relationship between the amount of nitrogen and growth properties off S. pennanta.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stipagrostis pennata
  • growth properties Stipagrostis pennata
  • Vegetative characteristics of Stipagrostis pennata
1. Abdollahi, J., Naderi, H., Mirjalili, M.R and Tabatabaeezadeh, M.S. 2013. Effects of some environmental factors on growth characteristics of stipa barbata species in steppe rangelands of Nodoushan –Yazd. Iranian Journal of Range and Desert Reseach. 20 (1): 130-144. 2. Abolqasemi, M., Shahmorady, A and N, Meybodi. 2009. Autecological S. pennata in Yazd province, grassland and desert Research Journal, 16 (2): 254-261. 3. Aerts, R.,Van overtveld , K., Haile, M., Hermy, M., Deckers, J. and Musy, B. 2006. Species composition and diversity of small Aformontane forest fragments in northern Ethiopia. Journal of Plant Ecology, 187:127-142. 4. Azarnivand. H and M, Jafari.2007. Investigation on habitat Characteristics in Smirnovia iranica and determination of distribution patterns in sand. 77:62-68. 5. Azarnivand. H., Tavili, H and M, Jafari.2011. Investigation on ecological characteristics of Astragalus squarrosus. Journal of Range and desert. 18 (3): 372-383. 6. Bagheri, H., Shahmoradi, A and SM, Adnani. 2012. Evaluation of Autecological Cart (S. plumosa) in the range of Qom. Journal of Range and desert, (43): 187-190. 7. Baohua, J., and Hongying, Z .2009. Preliminary study on the mechanism for adaptation of Stipagrostis pennata to desert. Journal Biology. 12 :94- 100. 8. Batoli, H. 2004. Ecological study of plant communities of kashan sand plain, MS Thesis University of Tehran University, p: 68. 9. Behjatmanesh, A. 2004. Adaptation of plants sand dunes in Yazd province in ecological conditions. Journal of dryness and drought. , (14): 53-65. 10. Biroodian, N. 2001. Management of desert areas. Press Rashad, Gorgan, 206p. 11. Danin, A. 1996. Adaptations of Stipagrostis species to desert dunes. J. Arid Envirnoments. 34: 297-311. 12. Delbari, d. 2010. A study on the relationships between Soil physico-chemical and Vegetative characteristics of Stipagrostis pennata in arid zone (Case study: Sabzevar plain) ,Thesis, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, P: 7. 13. Eshaghi, J., Zahedi., Marvi, Gh and A. Mataji. 2010. Relationship between vegetation and physical and chemical properties of soil in Fagetum communities. Iranian Journal of Forest and Poplar Research. 17(2): 174-178. 14. Farahani, A., Shahmoradi,A and Zarekia, S .2008. Autecology of Stipa barbata in Tehran Province. Journal of Range and desert,15 (1): 86-94. 15. Faruqi. A. 1980. Studies on Libyan grasses. Journal of Willdenowia. 10: 171- 225. 16. filekesh, I. 2010. final gzarsh project pastures in the production and consumption of agricultural and natural resources research .aystgah stack Abbas Sabzevar. 17. Ghanbarian, Gh. 2009. Research the ecological characteristics of plant communities due to the geomorphology of the region in Fars province Rahdar plane. Masters thesis, Tehran University. Pp:154. 18. Ghasemkhani, M. 2004. Study of Aristideae C. E. Hubb. Ex Bor in iran. ,Thesis, Esfehan University. P:157 19. Ghorbanli, M. 2002. A view on the flora and vegetation of the iran deserts. Research Institute forests and Grasslands, 110 p. 20. Hodgkinson H, S. 1987. Relationship of saltbush species to soil chemical properties, J. Range.Mgt, 40: 23-26. 21. Khakasi, L and Zare Chahoki, M.A. 2014. Using factor analysis to determine the potential habitat ecology. . Journal of Range and desert, (4): 525-536. 22. Krooji, H.2008. examined the effects of geographic fed plain water Rvdab Sabzevar. Master Thesis Geography wise Sabzevar University, p :41. 23. Luqman, c. 1997. Perspective of roads and highways using rainwater catchment systems and drought tolerant plants. Soil Conservation and Watershed Management of Ministry Jahad, 232 p. 24. Taghipour, A., Mesdaghi, M and SH. Rastgar. 2005. The effect of environmental factors on distribution of range species at Hazar jarib area of Behshaher. J. Agric. Sci. Natur. Resour., Vol. 15(4), 2008. 25. Tongway, D.J., and Hindley, N.L. 2004. Landscape Function analysis: a system for monitoring rangeland function. African Journal of Range and Forage Science. 21: 2. 109- 113. 26. Valizadeh, M., Bagheri, A., Valizadeh, J and N. Moshtaghi. 2015. Autecology of Withania coagulans (Stocks) Dunal in Sistan and Baluchestan province. Iranian Journal Medicinal and Aromatic Plants, Vol. 31, No:1. 27. Vieira, S. R. and Paz Gonzalez. A. 2003. Analysis of the spatial variability of crop yield and soil properties in small agricultural plots. Bragantia Campinas, 62: 127-138. 28. Weindrof, F. D. C. and Zhu, Y. 2010. Spatial Variability of Soil Properties at Capulin Volcano, New Mexico, USA: Implications for Sampling Strategy. Pedosphere, 20(2): 185–197. 29. Zare Chahoki, M.A and M. Safizade. 2008. Environmental effective factors on distribution of arid plants (Case study: Chahbyki region of Yazd province). Iranian journal of Range and Desert Reseach. 32: 403-414. 30. Zare, B., Ghorbani, and Asghari, A. 2014. Effective ecological factors on distribution of Artemisia fragrans Willd on the southern slope of Sabalan. J. Range., 8: 238-244.