اهمیت تاج پوشش تک پایه های درختی در حفظ بانک بذر گیاهان مناطق خشک (مطالعه موردی: زرین دشت، استان فارس)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تربیت مدرس

‎ 10.22052/deej.2016.113703

چکیده

این مطالعه با هدف بررسی اثر تاج پوشش درخت کنار (Ziziphus spina-christi) بر خصوصیات بانک بذر خاک (تراکم، غنای گونه‌ای و تشابه بانک بذر با پوشش گیاهی روزمینی) در مراتع جنوب استان فارس انجام شد. جهت انجام این مطالعه،40 پلات 4 متر مربعی در زیر درخت کنار و محیط اطراف آن مستقر گردیدند و نمونه‌های خاک از دو عمق 5-0 و 10-5 توسط اوگر برداشت شد. پوشش گیاهی روزمینی نیز در فصل رشد گونه‌های گیاهی شناسایی و ثبت گردید. جهت مقایسه هریک از خصوصیات بانک بذر خاک بین دو منطقه (زیرتاج پوشش و خارج آن) از آزمون t جفتی استفاده شد. همچنین از این آزمون جهت مقایسه هر یک از خصوصیات بانک بذر خاک بین دو عمق هر منطقه نیز استفاده شد. نتایج نشان داد که تراکم، غنای گونه‌ای و تشابه بانک بذر خاک با پوشش روزمینی در زیر تاج پوشش درخت کنار بطورمعنی‌داری بیشتر از فضای باز اطراف آن می‌باشد. ضمن اینکه تراکم و غنا گونه‌ای در عمق 5-0 بطور معنی‌داری بیشتر از عمق 10-5 سانتی‌متر بود. می‌توان گفت که تاج پوشش گونه‌های درختی عاملی در جهت حفظ و ذخیره بانک بذر خاک گونه‌های گیاهی بویژه علفیها می‌باشد و بنابراین تاکید بر حفظ آنها در مراتع خشک می گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Importance of individual tree patches on soil seed bank conservation in the arid regions (case study: Zarin Dasht, Fars province)

نویسندگان [English]

  • Moharram Ashrafzadeh
  • Reza Erfanzadeh
چکیده [English]

This study aimed to investigate the effect of canopy cover of individual woody patches on soil seed bank characteristics viz. density, richness and the similarity between soil seed bank and above ground vegetation. The study was conducted in Mazayjan, Zarindasht, south of Fars province in 2013. Therefore, 40 4m2 plots beneath and outside of Ziziphus spina-christi (dominant woody species) were established. Soil samples were collected within two depths (0-5 and 5-10 cm) in each plots by augur to test the germination of the seeds buried in the soil in the greenhouse. Above ground vegetation was also estimated at the growth season. Paired t-test was used to compared soil seed bank characteristics between the two depths, and between inside and outside of the Z. spina-christi canopy cover. The results showed that seed bank density, richness and its similarity with above ground vegetation were significantly higher inside the patches than bare soil. Seed density and richness were significantly higher in the upper than lower layer of soil. As a result, in the dry region, the cover of woody plants is important in conservation of soil seed bank particular for herb species e.g. Asphodelus albus, Antigonon sp., Stipa capensis, Plantago stokessi and Geranium sp.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Soil seeds
  • Woody plants
  • Herb plants
  • Conservation