استفاده از آنالیز گرادیان مستقیم برای شناسایی عوامل محیطی تاثیرگذار بر خصوصیات ریخت‌شناسی گیاه دارویی گل‌ماهور

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی یاسوج

2 دانشگاه اصفهان

3 دانشگاه پیام نور

4 دانشگاه شهرکرد

چکیده

هدف از تحقیق حاضر، استفاده از آنالیز گرادیان مستقیم، جهت شناسایی عوامل محیطی تأثیرگذار بر خصوصیات ریخت‌شناسی گیاه دارویی گل‌ماهور  Verbascum songaricum Schrenkاست. این پژوهش در مراتع دره‌حوض، قهیز، ورودی سمیرم و قلعه‌قدم از استان  اصفهان و دنا از توابع‌ استان کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفت. در همۀ مکان‌های مرتعی مطالعه‌شده، ویژگی‌های ریخت‌شناسی‌، مشخصات اقلیمی، فیزیوگرافی و خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک بررسی شد‌. برای تجزیه و تحلیل روابط بین شاخص‌های گیاهی و عوامل محیطی از روش تحلیل کاهشی (RDA) به‌عنوان یکی از روش‌های تحلیل گرادیان مستقیم استفاده شد. نتایج نشان داد عوامل اسیدیتۀ خاک، آهک خاک و جهت جغرافیایی جنوبی با محور اول گونه ـ محیط دارای همبستگی قوی (‌به‌ترتیب 0/87‌‌=‌r=‌0/80 r=0/86 r‌) هستند. بافت شنی‌لوم با محور دوم گونه ـ محیط همبستگی متوسط  (0/54=r) دارد. متوسط بارندگی سالانه، متوسط تعداد روزهای یخبندان سالانه، ضریب رطوبتی آمبرژه و متوسط ارتفاع از سطح دریا با محور سوم همبستگی خیلی قوی (0/90=r ) دارند. درصد رس و ظرفیت تبادل کاتیونی به محور چهارم گونه ـ محیط (به‌ترتیب 0/74= r و 0/54=r ) همبستگی قوی و متوسط دارند. استفاده از آنالیز گرادیان در این تحقیق نشان داد که روش RDA از دقت خوبی برخوردار است و می‌تواند شاخص‌های گیاهی و عوامل محیطی اندازه‌گیری‌شده را به نحو مطلوبی رج‌بندی کرده و روابط شاخص‌های گیاهی و عوامل محیطی را ‌نشان دهد. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که همبستگی معنی‌داری بین شاخص‌های گیاهی و عوامل محیطی وجود دارد. آگاهی از روابط عوامل محیطی و شاخص‌های گیاهی در مراتع به ما کمک می‌کند تا این یافته‌ها را در مدیریت، احیا و توسعه و زراعی کردن گونه‌های دارویی و صنعتی در حال انقراض به‌کار بریم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Using Direct Gradient Analysis for the Identification of Environmental Factors Morphological characteristics plant medicinal Verbascum songaricum Schrenk.

نویسندگان [English]

  • vahid karimian 1
  • Mohammad Reza Vahabi 2
  • Mohammad Fazilati 3
  • Neda kaveh 4
1
2
3
4
چکیده [English]

The main objective of current study was application of direct gradient analysis, to identify the most important environmental factors affecting the Morphological characteristics in plant medicinal Verbascum songaricum.In this study species were collected from Rangeland, Howz Vally, Gahiz, Semeiroom intrance and Ghadam places in Isfahan province  as well as Dena in Kohgiloye and Boyer Ahmad province .­All locations are in the range of morphological, climatic, physiographic and soil physic-chemical properties were investigated. To investigate the plant index and environmental factors were processed and ordination was done using redundancy analyses (RDA). The result show Acidity of the soil, limestone soil and southern longitude first axis order species - environment has a strong correlation (respectively r = 0/87, r = 0/80, r = 0/86) are. Sandy loam of the second axis - the moderate correlation (r = 0/54) is. The average annual rainfall, the average annual number of frost days, damping coefficient and the average height above sea level of the core ,Emberger Humidity Index correlation (r = 0/90) are. Clay content and cation exchange capacity of the fourth axis - medium (respectively r = 0/74 and r = 0/54) and moderate to strong correlations. In the current study the result of RDA show the relationship among plant indices of the species with ecological circumstances of the area Overall the survey results showed there are a significant positive correlation between plant indices and environmental factors. Awareness of the relationship between environmental factors and indicators of rangeland vegetation to help us to apply these findings, in the management, restoration and development of pharmaceutical and industrial crops, in endangered species.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Direct Gradient Analysis
  • morphology
  • species of medicinal and industrial
  • Verbascum songaricum Schrenk