بررسی آماری اثر روش های جمع آوری آب باران بر کاهش میزان سیل و رواناب در مناطق نیمه خشک تا نیمه مرطوب ایران مرکزی (مطالعه موردی در 9 زیرحوزه آبخیز در استان اصفهان)

نویسندگان

1 دانشگاه کاشان

2 دانشگاه منابع طبیعی ساری

چکیده

کمبود بارش و به‌دنبال آن کمبود آب، یکی از مهم‌ترین مشکلات مناطق خشک و نیمه‌خشک است. توسعۀ روش‌های جمع‌آوری آب باران می‌تواند به‌عنوان یکی از روش‌های افزایش سطح کشت، نقش مؤثری ایفا کند. تکنیک‌های جمع‌آوری آب باران علاوه بر اینکه می‌تواند نیازهای آبی را در مناطق خشک برطرف سازد، با توجه به ماهیت خود می‌تواند در کاهش سیل و کنترل رسوب نیز مؤثر واقع گردد. هدف از انجام این مطالعه، بررسی آماری اثربخشی روش‌های مختلف جمع‌آوری آب باران در کاهش میزان سیل و رواناب سطحی در حوضه‌هایی است که در بالادست آن‌ها تیمارهای جمع‌آوری آب باران اجرا شده است. این پژوهش در 9 زیرحوضۀ آبخیز در استان اصفهان که همگی در اقلیم نیمه‌خشک تا نیمه‌مرطوب قرار داشتند، انجام گرفت. حوضه‌ها از نظر خصوصیات پوشش گیاهی، خاک و زمین‌شناسی تقریباً همگن هستند و در بازه‌های یکسانی از نظر این شرایط قرار دارند. در همۀ حوضه‌ها تیمارهای مختلف جمع‌آوری آب باران اجرا شده است. با توجه به گوناگونی تیمارها پاسخ‌های هیدرولوزیک مختلفی از نظر تولید رواناب و ایجاد سیلاب در هریک از حوضه‌ها مشاهده می‌شود. سه نوع تیمار شامل پیتینگ، کشت روی خطوط تراز و تراس‌های کنتوری در این حوضه‌ها اجرا شده و اثر آن‌ها بر میزان رواناب و حجم سیلاب طی یک طرح آماری بلوک کامل تصادفی شامل 3 تیمار و سه تکرار (برای هر حوضه) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج میانگین بارش و رواناب در هر زیر حوضه محاسبه و به روش مقایسۀ میانگین دانکن مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. طی این بررسی‌ها مشخص شد. تیمارهای مذکور می‌توانند به‌صورت معنی‌داری در کنترل سیل و رواناب مؤثر باشند. همچنین آزمون دانکن این تیمارها را در 3 گروه مشخص آماری طبقه‌بندی کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Statistical analysis the effect of rain water harvesting methods on reducing of flood and runoff in semi humid and semi-arid area of Iran ( the case study 9 watershed in Esfahan province)

نویسندگان [English]

  • siamak dokhani 1
  • karim soleimani 2
1
2
چکیده [English]

Lack of precipitation and it`s result water deficit is one of the most important problems in arid and semi-arid regions. Developing of (RWH) can be used as a method of increasing cultivation, play a significant role. (RWH) methods obviate water requirement and due to its properties can decrease flood risk and control sediments. In this article during a statistical analysis, determine effect of (RWH) methods to reduce flood and runoff in watersheds that have been implemented in their upstream Rainwater harvesting treatments this study were carried out the in 9 sub-catchment that all in Semi-arid and sub-humid climate in Isfahan province Watershed in terms of vegetation, soil and geology are almost homogeneous in terms of these conditions are the same period. Rain water harvesting treatments were carried out in all watersheds. Due to the variety of treatments, several hydrological response of runoff and flooding can be seen in each of the basins. Three types of treatment including pitting, planting on contours and terraces counter at this area is implemented And their effect on the amount of runoff and flood volume In a randomized complete block design with three replications of three treatments (for each region) were examined. Results show that, (RWH) methods affect on flood control and decrease runoff obviously. Duncan Test classifies different (RWH) treatments in 3 statistical groups

کلیدواژه‌ها [English]

  • rain water harvesting
  • arid and semi-arid regions
  • Flood
  • statistical analysis
  • hydrological responses