بررسی تغییرات زمانی و مکانی کیفیت و کمیت آب‌های زیرزمینی در دشت گرمسار

نویسندگان

1 دانشگاه سمنان

2 دانشگاه تهران

چکیده

منابع آب زیرزمینی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین منابع تأمین آب مورد نیاز برای بخش‌های کشاورزی، شرب و صنعت، از اهمیت زیادی برخوردار است که با خطرات متفاوتی نظیر افت سطح، کاهش میزان تغذیه به‌سبب نقصان بارندگی و آلاینده‌های طبیعی و غیرطبیعی مواجه است. این پژوهش در دشت آبرفتی گرمسار، در استان سمنان صورت گرفته است. به‌منظور شناخت وضعیت کیفی آب شامل هدایت الکتریکی و نسبت جذب سدیم، نتایج آنالیز شیمیایی 52 چاه در 2 دوره زمانی 1381تا1388 و 1387ـ1390 مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با توجه به اهداف تحقیق، روند و آثار تغییرات شاخص نوسان‌های سطح سفرۀ آب زیرزمینی در 4 دوره زمانی 1373تا1375، 1375تا1381، 1381تا1388 و 1388تا1390 در 75 حلقه چاه، بررسی شد. برای پهنه‌بندی ویژگی‌های کمی آب، از روش IDW با توان‌های 1 تا 5 و دو روش زمین‌آماری (کریجینگ و کوکریجینگ) در نرم‌افزارهای ArcGIS و Surfer8 استفاده شد. برای بررسی روند و تغییرات شاخص نوسان‌های سطح سفره آب زیرزمینی و پارامترهای کیفی معیار آب از کلاس‌بندی و امتیازات مدل بیابان‌زایی IMDPA استفاده شد. نتایج نشان داد که افت سطح آب زیرزمینی در دوره‌های 1373تا1375، 1375تا1381، 1381تا1388 و 1388تا1390 به‌ترتیب، برابر 05/1 متر، 2/8 متر، 27/4 و 34/5 متر بوده است و به‌طور متوسط، افت آب زیرزمینی در دشت گرمسار سالیانه معادل 99/0 سانتی‌متر یا به‌عبارتی معادل 1 متر است. همچنین به‌منظور تعیین رده و نوع کیفیت آب از تقسیم‌بندی ویل‌کوکس استفاده شد که با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، نوع کیفیت آب برای کشاورزی «خیلی شور و مضر برای کشاورزی» است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of Temporal and Spatial Variation of Groundwater Quality and Quantity in Garmsar Plain

نویسندگان [English]

  • mehrdad tabatabaeifar 1
  • gholamreza zehtabian 2
  • mohamad rahimi 1
  • hasan khosravi 2
  • shima nikoo 1
1
2
چکیده [English]

Groundwater resources as one of the most important sources of water needed for agriculture, industry and drinking is important, that are encountered With different risks such as level fall, reduced feed rate due to lack of rainfall and contaminants normal and abnormal. This study was conducted in Garmsar alluvial plain in Semnan province. According to the research purposes, process and effect of variations underground water table fluctuations, in the 4 periods, 1995-1997, 1997-2003, 2003-2009 and 2010-2012 were investigated in 75 wells. For investigate process effects of variations water quality parameters including EC and SAR, Results of chemical analysis of 52 wells in the second periods, 2003-2009 and 2010-2012 were evaluated and analyzed. In order to quantify the properties of water zonation software was used the method of IDW with a power of 1 to 5, and Geostatistical methods (Kriging and Cokriging) and Surfer8 ArcGIS. For investigate process and variations in the underground water table fluctuations in water quality parameters, was used from Classification and rate of IMDPA desertification model. Results show that groundwater level drop in the periods 1995-1997, 1997-2003, 2003-2009 and 2010-2012 respectively are 1.05, 8.2, 4.27 and 5.34 meters and decrease groundwater in Garmsar Plain. An average of 0.99 cm or in other word we are facing equal to 1 meter drop Groundwater in Garmsar plain. We used Wilcox classification to determine the level and types of water quality.According to results, based on quantitative parameters of EC and SAR are in C4S1 category.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Groundwater
  • Quality parameters
  • IMDPA
  • Wilcox method
  • Zonation