مقایسه ذخیره کربن خاک در دو تیپ گیاهی Stipa barbata و Salsola rigida در منطقه اخترآباد شهریار

نویسندگان

دانشگاه تهران

چکیده

تغییر اقلیم و افزایش گرمای جهانی یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در توسعه پایدار محسوب می‌شود که ناشی از افزایش غلظت گازهای گلخانه‌ای و از جمله دی اکسید کربن در اتمسفر می‌باشد. مراتع در حدود نیمی از خشکی‌های جهان را تشکیل می‌دهد و حاوی بیش از یک سوم ذخایر کربن زیست‌کره خاکی می‌باشد. در نتیجه، این اراضی قابلیت زیادی برای ترسیب کربن دارند. در این مطالعه مقدار ذخیره کربن در خاک دو تیپ مرتعی علفی و بوته‌ای در منطقه اخترآباد شهریار بررسی شد. به منظور انجام تحقیق، دو تیپ تقریبأ خالص بوته‌ای (Salsola rigida) و علفی (Stipa barbata) که از لحاظ خصوصیات توپوگرافی (شیب، جهت و ارتفاع) و اقلیمی (بارش، تبخیر و تعرق و باد) شرایط مشابهی داشتند، انتخاب شد. منطقه‌ای نیز به عنوان تیمار شاهد (فاقد گونه‌های مورد مطالعه) در نظر گرفته شد. سپس به صورت تصادفی اقدام به حفر 15 پروفیل در دو تیپ مورد مطالعه و نیز منطقه شاهد گردید. نمونه برداری در هر پروفیل در تیپ‌ها بر اساس عمق ریشه دوانی، از عمق 0-30 سانتی‌متری انجام شد. نتایج نشان داد که تمام خصوصیات فیزیکوشیمیایی (بجز آهک و فسفر) خاک رویشگاه S.rigida، S.barbata و منطقه شاهد از لحاظ آماری دارای اختلاف معنی دار می‌باشند. مقدار کربن آلی خاک در تیپ گیاهی S.rigida (25/33 تن در هکتار) بیشتر از خاک تیپ گیاهی S.barbata (48/30 تن در هکتار) و آن هم بیشتر از خاک منطقه شاهد (52/25 تن در هکتار) به‌دست آمد. اختلاف بین کربن خاک در تیپ سالسولا و استیپا و همچنین استیپا و شاهد معنی دار نبود اما بین سالسولا و شاهد از لحاظ آماری تفاوت معنی داری وجود داشت. بر اساس نتایج این تحقیق مشخص شد که علفزارها هم مانند بوته‌زارها قابلیت بالایی در ترسیب کربن دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparing soil carbon reservation in Stipa barbata and Salsola rigida types in Akhtar Abad of Shahr-e- Yar

نویسندگان [English]

  • Jila Ranjbari Karimian
  • Hossein Azarnivand
  • Ali Tavili
  • Mohammad Jafari
  • Mohammad Zare
چکیده [English]

Abstract Climate change and increase of global warming is one of the most important challenges in sustainable development, which is due to increase of concentration of greenhouse gasses and CO2 in atmosphere. Rangelands have approximately half of the worlds land area and store over third of terrestrial biosphere carbon. Therefore they have a large potential to sequester carbon. In this order, considered the percent of carbon accumulation in two vegetation types (Stipa barbata and Salsola rigida) in Akhtar Abad of Shahre yar in Tehran province. Content and distribution of aboveground, underground biomass, litter and soil carbon was determined. Sampling of plant and soil performed using Random-systematic method and samples transported to laboratory. Soil samples were taken from depth of 0-30 in 15 profiles. Results showed that all of soil properties except to lime and P were significantly different in Stipa barbata and Salsola rigida types. Organic carbon amount in S.rigida soil (33.25 t/ha) was more than organic carbon in S. barbata soil (30.48 t/ha). Control soil organic carbon was smaller than both types (25.52 t/ha). Despite the mentioned amounts of soil carbon, there was no significant difference between S.barbata and S. rigida soils carbon storage. Also no significant difference was observed between control area soil and S. barbata soil carbon accumulation while carbon storage of control and S. salsola soils was significantly different.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Carbon accumulation
  • Greenhouse gasses
  • Stipa barbata
  • Salsola rigida
  • Akhtar abad Share yar