نشریه مهندسی اکوسیستم بیابان

گونۀ Frankenia hirsuta گونۀ چندسالۀ هالوفیت است که در تولید علوفۀ مراتع اینچه‌برون نقش ایفا می‌کند. با بررسی آشیان بوم‌شناختی این گونه در بوم نظام مرتعی اینچه‌برون،‌ می‌توان در پیش‌بینی پاسخ آن‌ها نسبت‌به عوامل محیطی و مدیریتی کمک مؤثری نمود. هدف از تحقیق، بررسی عکس‌العمل گونۀ Frankenia hirsuta به برخی گرادیان‌های محیطی در مراتع شوره‌زار اینچه‌برون با استفاده از تابع HOF می‌باشد. در این مطالعه، 400 پلات 4 مترمربعی در امتداد فاصله از آبشخور برداشت شد. نمونه‌برداری با روش سیستماتیک‌تصادفی صورت گرفت. در هر پلات، حضور گونۀ Frankenia hirsuta ثبت و همچنین در مرکز هر پلات، اقدام به نمونه‌گیری خاک از عمق صفر تا بیست سانتی‌متر شد. آزمایش‌های لازم برای اندازه‌گیری وزن مخصوص ظاهری خاک، رطوبت خاک، pH، EC، بافت خاک، کربن آلی، نیتروژن و فسفر انجام شد. به‌منظور برازش منحنی پاسخ گونه نسبت‌به گرادیان‌های محیطی از توزیع دوجمله‌ای از تابع HOF استفاده شد. آنالیز داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار 3.02R انجام شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که دامنۀ اکولوژیک و مقدار بهینۀ اکولوژیکی نسبت‌به فاصله از آبشخور دام، به‌ترتیب برابر 200-1000 متر و 825 متر بوده است، نتایج نشان داد که حضور گونۀ Frankenia hirsuta با فاصله از آبشخور دام، به‌صورت همنوای افزایشی بود. منحنی عکس‌العمل گونۀ Frankenia hirsute با میزان رطوبت خاک، درصد شن، کربن آلی و ازت خاک به‌صورت همنوای افزایشی بوده است‌. به‌طور کلی، این گونه بیشتر در مناطق شور استان، به‌صورت لکه‌ای و در مکان‌های پست و نقاطی که از رطوبت مناسب و شوری به نسبت کمتری برخوردار است، انتشار دارد. برای حفظ و بهره‌برداری پایدار از این گونه پیشنهاد می‌شود که از چرای سنگین دام در این محدوده جلوگیری شود.