تالابها منابع ارزشمندی هستند که بهواسطۀ خدمات اکوسیستمی آنها، ذینفعان مختلفی دارند. از آنجا که وابستگی این ذینفعان به تالاب در مناطق خشک بیشتر است، تغییرات موجودی آب در تالاب اهمیت دوچندان دارد. در این مطالعه با هدف بارزسازی اهمیت احیای تالاب هامون بهعنوان تنها منبع آب دشت سیستان، تغییرات این تالاب در ارتباط با ذینفعان مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور بر اساس اهمیت هریک از طبقات مورد مطالعه شامل آب، کشاورزی، پوشش گیاهی طبیعی و اراضی بایر، برای ذینفعان، کاربریها تفکیک و نقشۀ کاربری و پوشش اراضی در سالهای ۱۳۵۶، ۱۳۷۹، ۱۳۹۴، ۱۳۹۹ با استفاده از تصاویر ماهوارهای تهیه شد. پس از تهیۀ تصاویر ماهوارهای و طبقهبندی طبقات پوشش اراضی مساحت هرکدام از طبقات تهیهشده، در سالهای متفاوت در ارتباط با ذینفعان مشخصشده مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای اقلیمی دما و بارندگی سالیانه به روش آنومالی بررسی شد. در نهایت نیز تغییرات مساحت طبقات پوشش اراضی، روند تغییرات سطح آب تالاب هامون، و تغییرات پارامترهای اقلیمی در ارتباط با تغییرات سطح طبقات مرتبط با هریک از ذینفعان تالاب بررسی شد. نتایج نشان میدهد در سال ۱۳۵۶ همۀ ذینفعان شرایط مناسبی در منطقه داشتهاند. در این سال پتانسیل خیزش خاک کاهش داشته است. سال ۱۳۷۹ بهدلیل فقدان منابع آبی، پتانسیل خیزش خاک افزایش و طبقات مورد استفادۀ ذینفعان کاهش یافته است. این مطالعه روابط بین حیات اکوسیستم طبیعی و حفظ حیات ذینفعان را بهصورت کمی نشان داد. این نتایج بیانگر لزوم احیای تالاب هامون است زیرا بهرغم خشک بودن منطقه، آبگیری تالاب شرایط مناسبی برای زیستمندان منطقه فراهم میکند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
محیط زیست دریافت: 1400/4/3 | پذیرش: 1401/3/24 | انتشار: 1401/4/31
ارسال پیام به نویسنده مسئول