افزایش روزافزون دادههای اقلیمی و نیاز به شناخت ویژگیهای نواحی اقلیمی، بر پیچیدگی مطالعات اقلیمی افزوده است. استفاده از روشهای طبقهبندی چندمتغیره برای تسهیل این پیچیدگیها ابزاری راهگشاست. در این تحقیق اقلیم حوضۀ آبریز بیابانی هامون هیرمند با استفاده از 9 پارامتر اقلیمی و بهکارگیری روشهای تحلیل خوشهای و تحلیل ممیزی طبقهبندی شد. اعمال تحلیل ممیزی، صحت انجام تحلیل خوشهای را مورد تأیید قرار داده و در بیش از 90% سطح حوضه با نتایج تحلیل خوشهای منطبق است. اختلاف موجود در نواحی اقلیمی در مرزهای این نواحی بوده و برای رفع این مشکل از احتمال پسین یاختههای مشکوک استفاده و یاختههای مذکور به گروههای واقعی خود منتسب شدند. نتایج حاکی از وجود 5 ناحیۀ اقلیمی در محدودۀ مورد مطالعه است: 1. ناحیۀ بارش متوسط، وزش باد آرام و کم گردوغبار؛ 2. ناحیۀ کمبارش، گرم، پرگردوغبار با وزش باد تند؛ 3. ناحیۀ بسیار پربارش با دمای کم، کم گردوغبار با وزش باد آرام؛ 4. ناحیۀ پربارش با دمای کم و گردوغبار متوسط؛ 5. ناحیۀ بسیار کمبارش، بسیار گرم، پرگردوغبار با وزش باد تند. بررسی تغییرات مساحت نواحی تعیینشده طی سه دهه نشان داد که از سطح نواحی پربارش کاسته شده که حاکی از غلبۀ شرایط خشکی بهسمت دورههای اخیر در حوضه است. افزایش مساحت ناحیۀ کمبارش- بسیارگرم و پرگردوغبار با وزش باد تند نشاندهندۀ پیشروی مناطق گردوغبارخیز در حوضه است. شناخت و آگاهی نسبت به ویژگیهای اقلیمی غالب هر بخش از حوضۀ برنامهریزان و تصمیمگیرندگان منطقهای را در اولویتبندی عملیات اجرایی و سازگاری با شرایط اقلیمی بخشهای مختلف این حوضۀ بیابانی یاری میکند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
آب و هوا دریافت: 1399/10/18 | پذیرش: 1400/10/12 | انتشار: 1401/4/31
ارسال پیام به نویسنده مسئول