نشریه مهندسی اکوسیستم بیابان

یکی از روشهای مهم احیای مراتع در مناطق خشک، افزایش رطوبت خاک از طریق اجرای پروژه­های ذخیره نزولات آسمانی است.  به ­منظور مقایسه دو روش کنتورفارو و هلالی­های آبگیر، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تیمار نوع روش ذخیره نزولات، عمق خاک و فصل نمونه برداری،  هر کدام در سه تکرار اجرا و در مجموع 60 نمونه خاک برداشت شد. نمونه های خاک بلافاصله پس از برداشت توزین و سپس به آزمایشگاه خاکشناسی دانشگاه بیرجند، منتقل و درصد رطوبت وزنی هر کدام محاسبه گردید. به منظور اندازه گیری فیتوماس و مقایسه آن در تیمارهای مورد نظر نیز، از روش پلات­اندازی سیستماتیک تصادفی (بصورت ترانسکت گذاری و نمونه­برداری در پلاتهای یک متر­مربعی)، استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس نشان داد بکارگیری هر دو روش هلالی آبگیر و کنتورفارو باعث افزایش ذخیره رطوبت در خاک عمقی شده است. بطوریکه میزان رطوبت خاک در عمق 50-20 سانتیمتری و در بهار و پاییز، در روش کنتورفارو بترتیب 3/13% و 2/66% و در روش هلالی آبگیر بترتیب 9/115%  و 183% بیشتر از تیمار شاهد است. میزان فیتوماس اندازه­گیری شده نیز در داخل هلالی آبگیر (8/101 g/m²) و داخل کنتورفارو(3/48 g/m²) با سه تیمار دیگر دارای اختلاف معنی دار(1%P≥) بودند. با توجه به نتایج حاصله، می­توان پیشنهاد نمود ارگانهای مسئول برای ذخیره نزولات آسمانی، بجای استفاده از روش کنتورفارو از روش هلالی­های آبگیر استفاده نمایند.  

واژه‌های کلیدی: کلمات کلیدی:مرتعداری، اصلاح مراتع، هلالی آبگیر، رطوبت خاک، تولید.

     

---