نشریه مهندسی اکوسیستم بیابان

امروزه گرمایش زمین و تغییر اقلیم ناشی از افزایش گازهای گلخانه‌ای به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های عصر حاضر به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک به‌شمار می‌رود. جنگل‌کاری مؤثرترین راهکار برای جذب دی‌اکسیدکربن در بوم‌سازگان خشکی و کاهش گرمایش زمین است. هدف از انجام این تحقیق، بررسی اثرات جنگل‌کاری با گونه‌های اکالیپتوس و بادام‌کوهی روی ترسیب کربن و برخی از خصوصیات خاک در پارک جنگلی دشت مازۀ دهدشت در جنوب غربی ایران است. به‌همین منظور نمونه‌برداری از خاک منطقه، با استفاده از روش منظم‌ـ تصادفی از اعماق 0ـ۱۵ و 15ـ۳۰ سانتی‌متری انجام و پس از اندازه‌گیری خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شامل درصد رس، شن، سیلت، اسیدیته (pH)، هدایت الکتریکی، فسفر، پتاسیم و کربن آلی در آزمایشگاه، داده‌ها از روش آزمون مقایسات میانگین متعامد، با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخۀ 20 آنالیز شدند. نتایج نشان داد که مقدار ترسیب کربن خاک در منطقه جنگل‌کاری شده و شاهد به‌ترتیب برابر 8/20 و 7/8 تن در هکتار بوده است (p<0.01). همچنین، مقدار ترسیب کربن، کربن آلی و پتاسیم خاک در تودۀ اکالیپتوس بیشتر از تودۀ بادام‌کوهی بود (p<0.05). نتایج نشان داد عمق خاک تأثیری روی ترسیب کربن و سایر صفات خاک نداشت. نتایج تجزیۀ همبستگی نیز نشان داد که بین درصد کربن آلی خاک با صفات رس، سیلت و پتاسیم همبستگی مثبت معنی‌دار و با شن رابطۀ منفی معنی‌دار وجود داشت.