فرسایش بادی یکی از پدیدههایی است که باعث چالشی جدی در برابر تولید پایدار و مدیریت اراضی کشاورزی از طریق هدررفت خاک و مواد غذایی آن میشود. این پژوهش با هدف پتانسیلسنجی شبکههای باور بیزین برای ارزیابی شدت فرسایش بادی در استان اصفهان بهعنوان یکی از کانونهای بحران ایران مرکزی است. در این پژوهش، ابتدا متغیرهای تأثیرگذار در شدت فرسایش بادی در منطقۀ مورد مطالعه بر اساس مرور منابع و نظر کارشناسان شناسایی و سپس با استفاده از Bayesian Belief Networks (BBN)، متغیرهای انتخابشده به یک مدل پیشبینیکننده و علت و معلولی تبدیل شدند. اطلاعات مربوط به متغیرهای ورودی مدل بیزین انتخابشده شامل زمینشناسی، بافت خاک، توپوگرافی، مقدار بارش، درصد بادهای فرسایشزا و مدیریت اراضی بهصورت نقشه در محیط GIS تهیه و وارد مدل شد. شدت فرسایش بادی بر اساس مدل طراحیشده بهصورت تصادفی در 200 نقطه در سطح محدودۀ مطالعاتی اجرا شد. نتایج نشان داد مقدار فرسایش بادی در منطقه، بیشتر تحتتأثیر سرعت و وضعیت باد و متعاقب آن، فراوانی بادهای فرساینده و پوشش حفاظتی سطح زمین است. بر اساس نتایج بهدستآمده، قسمتهای مرکزی استان (شامل دشت سگزی) و نواحی شمال شرقی (شامل محور نائینـ انارک و ریگ بلند کاشان) آسیبپذیرترین نقاط از نظر خطر فرسایش بادی محسوب میشوند. منحنی ROC مشخصۀ عملکرد نسبی هر مدل است. مساحت زیر این منحنی AUC نام داشته و مدلی که بیشترین مقدار AUC را داشته باشد، عملکرد نسبی بالاتری دارد. مقدار ROC برای مدل شبکۀ باور بیزین برابر 79/0 بوده که نشان از دقت قابل قبول مدل در پیشبینی سطوح تحتتأثیر فرسایش بادی است. این مطالعه نشان داد که ارائۀ مدل شبکههای باور بیزین میتواند بررسی نتایج سناریوهای مختلف را تسهیل کرده و عدم قطعیت حاصل از تأثیر متغیرها بر یکدیگر را نمایش دهد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
فرسایش بادی دریافت: 1398/6/9 | پذیرش: 1398/10/25 | انتشار: 1399/3/30
ارسال پیام به نویسنده مسئول